Nationale standaard , m. (-en), national standard , das nationale Normal , etalon (m) national

Een standaarddie wettelijk is aangewezen om in een land als basis te dienen voor het vaststellen van de waarden van alle andere standaarden van de gegeven grootheid(NEN 2649).
Het begrip „nationale standaard" staat voor be­trouwbaarheid en continuïteit van de standaard. en voor maatgevendheid daarvan voor metingen onder wettelijke controle, maar is geen kwalifi­catie voor het metrologische niveau. Het is een term waarin een taak van de overheid tot uitdrukking komt, namelijk te zorgen dat er voor nationaal gebruik een standaard beschikbaar is van primair niveau, of die herleidbaar is naar de primaire standaard.

Het begrip „primaire standaard" is wel een metrologische aanduiding, die staat voor de hoogste internationaal erkende standaard. Desondanks kan het zijn dat deze standaard tijdelijk niet de meest nauwkeurige is die er bestaat. Dat was hij wel ten tijde van de definitie, maar die wordt slechts met grote tussenpozen (in de orde van tientallen jaren) bijgesteld. In die tijd kan de situatie door de voortschrijdende techniek gewijzigd zijn, en is dat in de praktijk ook.

Een voorbeeld van een nationale standaard is de Nederlandse massa-standaard, een platina­iridium cilinder met een massa van 1 kg. Deze wordt bewaard in een kluis van het Van Swinden Laboratorium van het Nederlands Meetinstituut te Delft. Afgeleide massastandaarden („gewichten" voor handelsdoeleinden) worden iedere vijf jaar daarmee vergeleken. De nationale standaard zelf wordt iedere tien jaar naar Parijs gebracht om op zijn beurt te worden vergeleken met de internationale standaard.
Een historisch voorbeeld van een nationale standaard is de Iaatste stoffelijke standaardmeter, die bekend is als X-meter vanwege de vorm van zijn doorsnede. Van 1889 tot 1960 fungeerde een bepaalde X-meter (Nr. Xl9C) als de Nederlandse nationale lengtestandaard.
Een ander voorbeeld van een nationale standaard met wortels in een ver verleden is de nationale hoogtestandaard (zie Normaal Amsterdams Peil).

 

 

Vorige pagina